Voorzitter, mijn bijdrage bij de bespreking van de begroting, de update van de begroting, zal enigszins reflectief van karakter zijn. Bij de begroting brengen wij allemaal graag onze eigen partijstandpunten nog eens voor het voetlicht. Wat vinden wij belangrijk. Dat gebeurt natuurlijk sowieso in deze zaal. Verschillen tussen partijen worden uitvergroot in het debat. Dat hoort bij het debat. Soms op het scherpst van de snede. Veel toeschouwers zien en begrijpen niet dat wij achteraf met z’n allen een borrel drinken. En het dan over heel veel dingen weer eens zijn.

 

Dat hoort zo bij een goed debat, kun je zeggen. Maar we zien in de samenleving de laatste tijd een enorme polarisatie. Wat wij zeggen – en met wij bedoel ik dan maar even alle volksvertegenwoordigers, in alle landen - gaat vaak een eigen leven leiden. Met andere woorden: wat wij zeggen en hoe wij het zeggen, doet er toe. Zoals Nick Clegg afgelopen week over Cameron zei: als je tien jaar lang lelijke dingen zegt over Europa kun je  verwachten dat het volk voor een Brexit stemt.

Polarisatie van standpunten zien wij niet alleen in Nederland, maar overal in landen om ons heen. Met als dieptepunt natuurlijk de moord op Jo Cox, een Engelse volksvertegenwoordiger die warm en met overtuiging haar standpunt wist over te brengen. Daar wil ik hier bij stil staan.

Wij moeten met andere woorden waken voor polarisatie. En daarom wil ik hier laten zien dat de raad van Waterland minder gepolariseerd dan het misschien soms lijkt. Daarom ook wil ik hier vooral benadrukken wat ons bindt. Bijvoorbeeld de liefde voor Waterland, voor het open, groene karakter van Waterland. Ook al rammelt Amsterdam aan onze poorten. Er is geen partij in deze raad die vindt dat Waterland volgebouwd moet worden tot aan Amsterdam.

Gelukkig zijn er binnenstedelijk in Waterland verschillende plekken waar gebouwd kan worden. Op Marken, op de Kohnstammlocatie in Monnickendam, we hopen dat er nu snel doorgepakt gaat worden op het Galgeriet, nieuwbouw op het terrein van de St. Sebastianusschool in Ilpendam is in gang gezet.

Overeenkomsten zijn er ook tussen alle partijen waar het gaat om de zorg. Mensen die niet zelf de kost kunnen verdienen, om wat voor reden ook, moeten we helpen. We zijn daarom ook allemaal blij met onze wethouder die het voortouw neemt in de regionale discussie over de Baanstede.

Maar we hebben ook zorgen. En die willen we graag delen. Het zijn zorgen op het gebied van klimaat, natuur en milieu. GroenLinks heeft daarvoor de oplossing niet in pacht. Daarom willen we graag iedereen uitnodigen om met ons mee te denken. We hebben natuurlijk wel ideeën. 

Onze zorgen betreffen bijvoorbeeld het veenweidengebied. De zeespiegels stijgt, het veen zakt. Met alle gevolgen van dien: het verdwijnen van een uniek landschap,  oxidatie en is daarmee verantwoordelijk voor een hoop CO2-uitstoot, druk op de dijken. Wat kunnen wij daar aan doen? Het is niet gemakkelijk voor een boer om om te schakelen.  Denk met ons mee.

Wij moeten boeren overtuigen op een andere manier te gaan werken. Biologisch, natte teelt. Intensieve landbouw maakt onze weilanden leeg, stil en kaal, kopte de NRC onlangs. Laten we daarvoor waken. Onze weidevogelstand, uniek in de wereld, gaat ons erg aan het hard. Daarom zijn wij blij met initiatieven als Streekfonds Waterland dat projecten ondersteunt die het kwetsbare Waterland behouden en versterken. Dat ondersteunen wij van harte. Waterland is de grootste vindplaats voor grutto’s en andere weidevogels. Wij vinden dat de gemeente Waterland daar dan ook een financiële bijdrage aan moet leveren, een soort startsubsidie. Komen nog met amendement.

GroenLinks heeft in Amsterdam een initiatiefvoorstel ingediend wat een groot aantal punten bevat om dit aan te pakken. Laten wij als gemeente bij aansluiten bij de plannen van Amsterdam voor landelijk noord, en ook bij het Hoogheemraadschap zijn er plannen voor het veen. Gebruik de expertise die er overals i. 

Ook wat betreft onze klimaatdoelstellingen maken wij ons zorgen. De Nederlandse overheid moet haar beleid flink versnellen om de afgesproken doelstellingen te behalen. Zo moet, volgens Natuur & Milieu het aantal zonnepanelen omhoog van 5 naar 150 miljoen.

Er zijn nog zoveel daken in Waterland leeg. Daar willen wij dat de gemeente het voortouw neemt. Op weg naar een energieneutrale gemeente. Te beginnen op Marken. Wat de Waddeneilanden kunnen, kan Marken toch ook. Zon op Marken is er klaar voor. Zij hebben aangegeven mee te willen werken aan een onderzoek om de stroom voor de openbare verlichting zelf op te wekken. Wij zullen daarvoor met een motie komen om in ieder geval de mogelijkheid daarvoor te onderzoeken. 

Het verheugt ons dat het college druk bezig met een nieuwe vorm van afvalinzameling. Want afval bestaat niet. We moeten toe naar het volledig recyclen van wat wij verbruiken. Dat zijn wij verplicht aan degenen die na ons komen. Veel gemeenten gingen ons voor en reduceerden hun restafval tot slechts tientallen kilo’s per jaar. Wij zitten in Waterland nog op 250 kilo per jaar. Met een GroenLinks-wethouder Duurzaamheid zijn wij het aan haar stand verplicht om alle inwoners hierin mee te krijgen.

Idealen zijn om naar toe te bewegen. Anders ben je een boekhouder. We kijken daarom ook verder dan de posten in de begroting. We zijn tevreden over deze begroting. Hij is sluitend. Alle afspraken uit het coalitieakkoord zijn erin verwerkt. dus hebben wij geen opmerkingen meer bij de eerste IBU. We hebben vandaag wat punten willen benoemen waar we aandacht voor vragen, omdat ze ons zorgen baren. We willen andere partijen uitnodigen om te komen met aanvullende voorstellen. Wij willen graag samen optrekken, omdat ons allen Waterland aan het hart gaat. Omdat wij allemaal ons bewust zijn van onze verantwoordelijkheid voor nu en voor de toekomst.

In de besluitvormende raad van 30 juni komt GroenLinks met een amendement voor een startsubsidie voor Streekfonds Waterland, een motie om te onderzoeken of we zelf de stroom kunnen opwekken voor de openbare verlichting op Marken en een motie om de inkoop van de gemeente Waterland duurzaam en biologisch te laten zijn. Want we kunnen onze boeren niet vragen om over te stappen op biologisch boeren, zonder te helpen een afzetmarkt te creëren. Hoe klein onze bijdrage daar ook in is. Nu al vinden jongeren het niet meer dan normaal dat ze op festivals uitsluitend biologische producten kunnen kopen. Het moet normaal zijn dat alle overheidsorganisaties biologische producten inkopen. 

Astrid van de Weijenberg