GroenLinks juicht elke mogelijkheid toe om burgers bij de politiek te betrekken. Het bestaan en ontstaan van kernraden is een blijk van betrokkenheid van burgers en daar moeten we zuinig op zijn. Wat houdt het in als wij zeggen dat je zuinig moet zijn op deze initiatieven?
a) Er moet ruimte zijn om bij te dragen aan het politieke debat en brandende kwesties aan de orde te stellen. Het bestuur geeft die ruimte door regelmatig te spreken met vertegenwoordigers van kernraden en de Raad doet dat door de opvattingen van kernraden mee te laten wegen in de besluitvorming. De inbreng van kernraden verhoogt de kwaliteit van de belangenafweging. We krijgen bijdragen te horen die anders niet gehoord zouden worden.
b) In onze omgang met kernraden moeten we wel valkuilen vermijden. Welke zijn dat?
1) Blind varen op wat een kernraad naar voren brengt. Als we dit doen ontduiken we als Raad onze eigen verantwoordelijkheid en schuiven we de taak van het afwegen van belangen af op een groep vrijwilligers. Een kernraad vertegenwoordigt een eigen geluid maar er zijn ook altijd andere geluiden, dat blijkt in de praktijk (denk bv. aan de VOM, de Vereniging Oud Broek etc.) Er zijn verschillende belangen en tegengestelde opvattingen waarmee gedeald moet worden. En ons parlementaire systeem is nu juist zo’n prachtig instrument om dat te doen. Een kernraad levert een misschien onmisbare bijdrage om die belangenafweging zo goed mogelijk te doen. Maar het is fout om die bijdrage te verabsoluteren.
Wat ons betreft is de stadsraad is één stem uit velen.
2) We zijn er vóór om de belangrijkste functie van een kernraad: het aanjagen van het publieke debat, te faciliteren met budget. Prima voor de burgerparticipatie. Maar het is een valkuil om te denken dat de burgerparticipatie in onze gemeente zou worden verbeterd door kernraden van budget te voorzien en ze dan zelf te laten beslissen waaraan dat mag worden besteed. We dragen dan een stukje budgetrecht over aan een orgaan dat daarom niet heeft gevraagd en daartoe niet is gefaciliteerd. Kernraden zijn opgericht om belangen van hun kernen te bepleiten bij het bestuur. Een kernraad is zelf geen bestuursorgaan, dat is de Raad die aan het einde van de rit de besluiten moet nemen op basis van een afweging van al die belangen. Het is een valkuil deze afgrenzingen niet duidelijk voor ogen te hebben. Een kernraad is goed in het op de agenda zetten van politieke vraagstukken –laten we wel zijn, vaak opvattingen die hier anders nauwelijks verwoord zouden worden, denk aan de kernraad van Katwoude.
Laten we ons eens proberen voor te stellen wat het effect kan zijn van het verlenen van budget: kernraden moeten uitvoerige achterbanraadplegingen gaan voeren, verschillende ideeën uitwerken en daarin keuzes maken waarbij altijd groepen worden teleurgesteld. We moeten niet raar opkijken als de teleurgestelde groepen bij de Gemeente aankloppen met klachten over de toekenning van de gelden door de kernraad. (Ik meen dat dit bij één van de pilots reeds is gebeurd.) Welke kernraad zit hierop te wachten? Op deze manier omgaan met kernraden is niet “zuinig” want de aantrekkingskracht om hierin te participeren (NB: vrijwilligers!) zal teruglopen. Dus, tenzij het onze bedoeling is om ze om zeep te helpen, laten we dit vooral niet doen.
Samenvattend: Verabsoluteer niet de bijdrage van een kernraad maar zie deze als de stadsraad is één stem uit velen en houdt het toekennen van gelden aan de Raad. Het komt de kwaliteit van de besluitvorming ten goede. In deze zin wensen we de kernraden en de nieuwe stadsraad een bloeiend bestaan, we zijn nieuwsgierig naar hun bijdragen en expertise.
Duo-raadslid GroenLinks Waterland
Tekst zoals uitgesproken tijdens de raadsvergadering van 14 juli 2011
klik hier om de website van de stadsraad Monnickendam te bezoeken