Politiek is keuzes maken. Voor of juist tegen Europa, kiezen voor de oppositie of juist voor deelname aan een coalitie, voor verdraagzaamheid of voor uitsluiting, voor bedrijventerreinen of voor landschap, voor zelfstandigheid of voor herindeling.
In tijden van overvloed is kiezen soms makkelijker dan in moeilijkere tijden. Als er geld genoeg is kan alles: én nieuwe schoolgebouwen, én wijksteunpunten, én kunstgras, én een jachthaven kopen. Maar als het tegen zit komt het erop aan. Je kan proberen half te kiezen. Maar beter is beargumenteerd duidelijk zijn. GroenLinks wil duidelijk zijn, ook als het soms pijn doet. En dus kozen wij niet voor het kopen van een jachthaven, ook al zien we de grote voordelen. En dus kiezen we voor duurzaamheid, ook als dat investeringen vraagt.

 

Politiek is ook vooruitzien. De problemen van vandaag zijn andere dan die van morgen. Je kunt niet alles voorzien, maar wel goed opletten. Anticiperen op dingen die komen, een visie ontwikkelen op de samenleving zoals je die graag zou zien.

 

Wat staat Waterland te wachten?

 

Laat ik praktisch beginnen: de Amvb Ruimte.

Het Rijk heeft onze gemeente aangewezen als Rijksbufferzone. Twee weken geleden heeft de Ministerraad met de regels en mogelijkheden die horen bij zo'n Rijksbufferzone ingestemd. GroenLinks hoopt dat het college goed kijkt naar deze regels en beoordeelt wat ze voor gevolgen kunnen hebben voor Waterlandse plannen die eventueel in strijd zijn met dit rijksbeleid. De kwaliteit en het imago van het gemeentelijk bestuur zijn er niet bij gebaat dat plannen die onhaalbaar lijken toch doorgedrukt worden.

De regels voor de van rijkswege ingestelde beschermingsregimes zoals die voor de Rijksbufferzone, Ecologische hoofdstructuur en Nationale Landschappen zijn goed nieuws voor het Waterlandse landschap, en dus volgens ons ook voor de gemeente Waterland, die deze regelingen als een kans zou moeten zien, en niet als een belemmering. Wij vinden dat het college veel meer dan nu het geval is ook gebruik moet maken van de financiële regelingen die bij de bescherming horen zoals het Investeringsbudget Landelijk Gebied en de middelen in het kader van Recreatie om de stad. Het is inmiddels twee jaar geleden dat wij samen met het CDA een voorstel indienden voor een fietspad. Soms vragen mensen mij hoe ik het vol houd in de politiek. Mijn antwoord is altijd dat je genoegen moet nemen met kleine stapjes voorwaarts, maar bij sommige projecten, zoals bijvoorbeeld bij het fietspad, zijn de stapjes zo klein dat je stil lijkt te staan en dan zakt ook mij de moed soms in de schoenen. De gemeente wil het toerisme bevorderen, er liggen plannen, er zijn middelen beschikbaar voor het vergroten van de recreatieve mogelijkheden, en toch komt er weinig van de grond.

 

Wat brengt de toekomst ons nog meer. Niet de minste ontwikkelingen, namelijk de gevolgen van de kredietcrisis, de opwarmende aarde en vergrijzing en bevolkingskrimp

 

Eerst de gevolgen van de kredietcrisis:

Banken in handen van de staat, onverkoopbare huizen en snel oplopende werkloosheid: wie had dat een jaar geleden allemaal verwacht. En niemand weet wat ons nog te wachten staat. Hoeveel mensen hun baan zullen verliezen, hoeveel huiseigenaren in de problemen zullen komen en met hoeveel middelen Waterland zich in de toekomst zal moeten redden. Hoe gaan we om met jeugdwerkloosheid als die zich voordoet en voldoen de middelen die we nu hebben om mensen aan het werk te helpen? Hoe betaalbaar wordt het Galgeriet voor inwoners en voor de gemeente? Waar gaan we bezuinigen als de nood hoog wordt: wordt het de bibliotheek of liever toch het onderhoudsniveau van de openbare ruimte? Allemaal vragen waar we op voorbereid zullen moeten zijn, en wat dat betreft zal het schrijven van de verschillende verkiezingsprogramma's nog een hele uitdaging zijn.

 

Daar waar de kredietcrisis ons problemen zal brengen, schept zij echter ook mogelijkheden. De roep om van onze samenleving een duurzame samenleving te maken komt niet alleen meer van GroenLinks.

Verschillende mensen hebben de crisis in verband gebracht met het verduurzamen van de samenleving. Emeritus-hoogleraar Arnold Heertje is één van hen en hij verwacht dat er vanwege de economische crisis meer nadruk zal komen te liggen op immateriële consumptie en er veel meer in duurzaamheid en leefbaarheid zal worden geïnvesteerd. GroenLinks zal zich hier ten volle voor inzetten. Wij zijn blij dat de raad van Waterland ons voorstel voor zonnepanelen op alle nieuwe gemeentelijke gebouwen heeft gesteund en wij zullen met meer voorstellen komen voor een duurzamer Waterland. We hebben veel te verliezen hier onder de zeespiegel, en juist als lokale bestuurders zullen we met concrete maatregelen moeten komen. GroenLinks is daarom ook blij met het initiatief dat genomen is voor de energiemarkt volgende week. Wij hopen dat het volledige subsidiebedrag uitgegeven zal kunnen worden aan duurzaamheidsmaatregelen bij inwoners van Waterland, en dat er meer gemeentelijke initiatieven zullen volgen. Vaak is hier in de raad en vanuit het college gezegd dat duurzaamheid geld kost. Dat is ook zo, en voor sommigen is het daarom moeilijk dit geld te reserveren terwijl de baten zich pas op langere termijn uitbetalen. Maar zoals ik al eerder vandaag betoogde: politiek is ook vooruitzien.

 

Een thema waar wij nog kennis mee zullen maken de komende jaren is Vergrijzing en bevolkingskrimp. In andere regio's in Nederland dan de onze heeft men sinds kort te maken met het nieuwe fenomeen bevolkingskrimp. Wijken die leeglopen, woningen en zelfs halve dorpen waar niemand meer woont. In Waterland zullen we niet snel te maken krijgen met leegstand van woningen, iets wat in andere delen van Nederland al wel het geval is. Wonen in zo'n mooi gebied in de nabijheid van Amsterdam wil iedereen. De vraag is alleen wel of je je ogen moet sluiten voor de leegloop van gebieden buiten Waterland en door moet gaan met bouwen alsof er niets is veranderd. GroenLinks vindt van niet, en wil de kwaliteiten die Waterland heeft behouden.

Vergrijzing zal níet aan Waterland voorbijgaan. De woningvoorraad in Waterland zal aangepast moeten worden aan de groeiende groep ouderen, en ook voor de sociale aspecten van een vergrijzende gemeente zal beleid moeten worden gemaakt. Niet alleen beleid gericht op ouderen, maar ook op jongeren. Het voortbestaan van scholen zou bijvoorbeeld door vergrijzing op het spel kunnen komen te staan en ook opvang van jonge kinderen zal gefaciliteerd moeten worden als ouders beiden moeten werken. Waterland zal volgens GroenLinks een actief voorzieningenbeleid moeten voeren bijvoorbeeld door voorzieningen samen te voegen in gebouwen die multifunctioneel gebruikt worden.

 

Over een half jaar zijn er gemeenteraadsverkiezingen. GroenLinks zal met een programma komen dat niet alleen de problemen benoemt zoals sommige snelgroeiende politieke partijen, maar ook beargumenteerde oplossingen brengt. Een programma met een visie op Waterland die berekend is op de toekomst. Want daar heeft GroenLinks tenslotte zin in.